اساتيد سفالگري

ناصر خليلي فرد

استاد ناصر خليلي فرد يكي ديگر از اساتيد سفالگري ايران، ساكن شهر لالجين همدان است. او و برادرانش در سال‌هاي اخير، برند «سفال خاكاب» را ايجاد كردند كه سفال‌هاي اين برند، گرافيك و بافت منحصر‌ به‌فردي دارند.

ناصر خليلي فرد در سال 1345 در لالجين به دنيا آمد و اولين نوجواني شد كه توانست به سمت استادي دست پيدا كند. او در سن 12 سالگي به جايگاه استاد-شاگردي رسيد و در سن 15 سالگي توانست تمام مهارت‌هاي مربوط به چرخكاري را فرا بگيرد.

استاد خليلي فرد بعد از آزمون و خطاهاي بسيار توانستند سبك جديدي از ساخت سفال‌هاي لعاب‌دار را ابداع كنند و برند خاكاب را بنيان گذارند.

هنرهاي مختلف مربوط به سفال مانند نقاشي‌هاي زير لعاب، طراحي رولعابي، فلزفام و آب طلا از جمله فوت‌هاي كوزه‌گري هستند كه استاد خليلي فرد با خلاقيت و ابتكار خود آن‌ها را ايجاد كرده‌اند و نسبت به توسعه و ترويج آن‌ها ممارست مي‌ورزند.

استاد ناصر خليلي فرد يكي از بااخلاق‌ترين و هنرمندترين اساتيد سفالگري ايران به شمار مي‌روند كه هم اكنون در شهر لالجين به آموزش و كار در كارگاه مشغول هستند.

مهدي خشوعي

استاد مهدي خشوعي در سال 1345 متولد شدند. استاد خشوعي فعاليت در زمينه سفالگري را از سن 9 سالگي و در سال 1353 آغاز كردند و تا كنون نيز در همين زمينه مشغول هستند. استاد خشوعي يكي از برترين اساتيد سفالگري ايران در شهر لالجين به استاد سفال‌هاي نگيني شهرت دارند.

آثار ايشان نه تنها رنگ و لعاب ويژه و زيبايي دارد بلكه هنر به كار رفته در اين آثار بديع و ماندگار است. در زير تصاويري از هنر دست اين استاد هنرمند را مشاهده مي‌كنيد.

عباس قابچي

استاد عباس قابچي پدر سفالگري و لعاب ايران يك سفالگر قهار تبريزي بود. او در سال 1298 هجري شمسي در شهر زنوز آذربايجان شرقي چشم به جهان گشود. استاد قابچي دوران كودكي خود را نزد پدر به آموختن سفالگري گذراند و بعد از فوت پدر، با برادران خود اين حرفه را ادامه داد.

استاد قابچي در سال 1327 در محله‌اي به نام سرخاب در شهر تبريز، كارگاه سفالگري خود را تاسيس كرد. او سفال‌هايي با خاك سفيد و لعاب‌هاي براق و فيروزه رنگ توليد مي‌كرد. استاد قابچي يكي از اساتيد سفالگري ايران بود كه علاوه بر مشغوليت در زمينه كاري خود، شاگردان زيادي را دانش‌اندوخته كرد كه اكنون هر كدام از اين شاگردان، استاداني متبحر و ماهر در سفالگري هستند.

استاد عباس قابچي القاب زيادي دارند كه از جمله آن‌ها مي‌توان به پدر سفالگري خاك سفيد، پير سفالگري آذربايجان، فيروزه سفال ايران و مخترع رنگ فيروزه‌اي سفال اشاره كرد.

استاد قابچي بعد از عمري تلاش و استمرار در هنر سفالگري، در سن 90 سالگي و در سال 1388 هجري شمسي دار فاني را وداع گفتند و پيكر اين مرحوم در آرامگاه ابدي خود در وادي رحمت تبريز به خاك سپرده شد.

محمد مهدي پورنيا

هنرمند محمد مهدي پورنيا يكي از جوان‌ترين اساتيد سفالگري ايران در شهر لالجين است كه فعاليت خود را از 13 سالگي آغاز مي‌كند.

استاد پورنيا بعد از تلاش‌هاي بسيار و كسب مهارت‌هاي لازم در زمينه‌هاي مختلف سفالگري مانند مونتاژ، تزئينات و كنده‌كاري، به جايگاه و لقب استادي دست پيدا كرده است. استاد محمد مهدي پورنيا به عشق خود نسبت به هنر سفالگري اقرار مي‌كند و نشان مي‌دهد كه اين كار را همواره از جان دل دوست دارد.

اساتيد سفالگري چگونه به جايگاه كنوني رسيدند؟

تا اين جا درباره نحوه زندگي و كسب موفقيت‌هاي درخشان اساتيد سفالگري صحبت كرديم. به نظر شما اصلي‌ترين دليل موفقيت در سفالگري چيست؟ به نظر مي‌رسد اين دليل، علاقه هر شخص به كاري باشد كه آن را انجام مي‌دهد.

استادها و هنرمندان حوزه سفال ضمن علاقه‌اي كه به اين كار دارند، آن علاقه را به كار مي‌گيرند و آن را با فوت كوزه‌گري خود در جان سفال مي‌دمند. در واقع تمام اين موفقيت‌ها و تمايزها به دليل عشقي است كه در تك‌تك لحظات يك استاد سفالگر وجود دارد.

همچنين شروع سفالگري از دوران كودكي در نحوه يادگيري مهارت‌هاي اين حوزه بي‌تاثير نيست. كودكان به دليل كنجكاوي و ذهن خلاق و پويايي كه دارند مي‌توانند بهتر و بيشتر خالق اثراتي باشند كه جاودانه مي‌مانند. زماني كه يك كودك سفالگري را مي‌آموزد، به سرعت به جايگاه‌هاي عالي دست پيدا مي‌كند و با گذر زمان و كسب تجربه در ميان‌سالي، به جايگاه استادي مي‌رسد.

سخن نهايي

درست است كه هنر سفالگري در ايران پيشينه‌اي دور و دراز دارد اما نبايد به هواي اين تاريخ و فرهنگ از آموزش و پرورش جوانان پرانرژي در اين زمينه غافل شويم.

همان طور كه با مطالعه مطلب بالا بايد متوجه شده باشيد، جوانان شهر لالجين همدان به علت شغل آبا و اجدادي به سمت اين حرفه حركت كردند و اين شهر را به مهد هنر و سفالگري بدل كرده‌اند.

جوانان ايران‌زمين از ساير نقاط ايران نيز مي‌توانند اين هنر را بياموزند و به حفظ و توسعه آن كمك كنند. براي موفق شدن در اين هر فراموش نكنيد كه خلاقيت و عشق در سفالگري معجزه خواهد كرد.